Wat moet u weten vóór 2026?
Vanaf 1 januari 2025 handhaaft de Belastingdienst weer volledig op schijnzelfstandigheid. Lees hierover ook onze eerdere blog “Schijnzelfstandigheid“. Organisaties die zzp’ers inhuren die in de praktijk als werknemers functioneren, lopen risico op naheffingen en andere fiscale consequenties. Gelukkig is 2025 een overgangsjaar: er worden nog geen boetes opgelegd als u aantoonbaar bezig bent om uw situatie op orde te brengen.
Maar in 2026 verandert er veel meer. Dan treedt de nieuwe Wet Verduidelijking Beoordeling Arbeidsrelaties en Rechtsvermoeden (VBAR) in werking. Wat dat betekent, leest u in deze blog.
Wat is schijnzelfstandigheid?
Schijnzelfstandigheid ontstaat wanneer een zzp’er formeel als zelfstandige werkt, maar in de praktijk dezelfde rol vervult als een werknemer. De Belastingdienst kijkt dan niet alleen naar het contract, maar naar de feitelijke samenwerking.
Kenmerken van schijnzelfstandigheid:
- Eén langdurige opdrachtgever.
- Geen zeggenschap over eigen werktijden of werkwijze.
- De zzp’er wordt aangestuurd als medewerker.
- Financiële afhankelijkheid van één partij.
Wordt een zzp’er als werknemer aangemerkt, dan zijn er fiscale gevolgen zoals loonheffingen, én arbeidsrechtelijke verplichtingen zoals doorbetaling bij ziekte.
Hoe voorkomt u schijnzelfstandigheid?
Wilt u als opdrachtgever of organisatie risico’s voorkomen? Volg dan deze zes stappen:
- Breng in kaart wie als zzp’er voor u werkt.
- Controleer contracten op elementen van een arbeidsovereenkomst.
- Beoordeel de functie en de zelfstandigheid in de praktijk.
- Bekijk de financiële situatie van de zzp’er (zoals meerdere opdrachtgevers, eigen verzekeringen).
- Let op aansturing: geef geen directe opdrachten of instructies zoals bij werknemers.
- Toets ondernemerschap: maakt de zzp’er reclame, investeert hij zelf, loopt hij risico?
Wat verandert er in 2026?
Vanaf 1 januari 2026 geldt de nieuwe Wet VBAR. Die moet meer duidelijkheid geven over de grenzen tussen zelfstandig werk en loondienst.
Duidelijkere toets voor arbeidsrelaties
De Belastingdienst gaat arbeidsrelaties voortaan beoordelen op drie hoofdpunten:
- Inbedding: is het werk onderdeel van uw normale bedrijfsvoering?
- Gezagsverhouding: wordt de zzp’er aangestuurd of beoordeeld als werknemer?
- Zelfstandigheid: heeft de zzp’er zeggenschap over hoe, waar en wanneer hij werkt?
Blijkt uit de praktijk dat er sprake is van werknemerschap, dan geldt automatisch een arbeidsovereenkomst, ook als u dat niet zo heeft afgesproken.
Rechtsvermoeden van werknemerschap bij lage tarieven
Een tweede belangrijk onderdeel is het rechtsvermoeden van werknemerschap. Verdient een zzp’er minder dan €33 per uur, dan gaat de wet ervan uit dat hij een werknemer is. De opdrachtgever moet bewijzen dat dat niet zo is. Deze maatregel moet kwetsbare zelfstandigen beter beschermen, bijvoorbeeld in sectoren als de zorg, bouw of platformeconomie.
Wat betekent dit voor u als opdrachtgever?
Vanaf 2026 moet u bewijzen dat uw zzp’ers écht zelfstandig zijn en voorzichtig zijn met lage tarieven (< €33 per uur). Zonder goede voorbereiding loopt u kans op naheffingen, rechtszaken of verplichtingen als werkgever.
En wat betekent dit voor u als zzp’er?
Bent u zelfstandig ondernemer? Dan moet u zich bewust zijn van hoe u werkt en wordt ingehuurd. U loopt in 2026 het risico om als werknemer te worden aangemerkt als:
- U te weinig verdient,
- U vrijwel exclusief voor één opdrachtgever werkt,
- Of als u weinig vrijheid heeft in hoe u werkt.
Denk daarom na over uw tarief, klantspreiding en zelfstandigheid in de praktijk.
De Wet VBAR betekent een keerpunt in de zzp-markt. Wilt u als opdrachtgever of zzp’er risico’s vermijden? Dan is 2025 hét jaar om uw arbeidsrelaties kritisch tegen het licht te houden. Wacht niet tot 2026, want dan geldt: de praktijk is leidend – en boetes liggen op de loer. Hebt u hierbij hulp nodig? Schakel dan tijdig juridisch of fiscaal advies in.
Let op: de content van onze blogs, brochures en website dient puur ter informatie. Aan de inhoud kunnen verder geen juridische of feitelijke rechten worden ontleend. Voor de laatste belastingtarieven en regelgeving kunt u altijd terecht op de site van bijvoorbeeld De Belastingdienst.
